Attack στην ανεργία και την επισφάλεια - Πρωτοβουλία Πάτρας

Εργαζόμενοι στην Ερεύνα ή Αιώνιοι Φοιτητές;

Μια αναγκαία συζήτηση για την οργάνωση συλλογικών μορφών δράσης και διεκδίκησης στο χώρο την έρευνας

Στον χώρο των Πανεπιστημίων και των Ερευνητικών Κέντρων, εκεί που πραγματοποιείται η κυρίως ερευνητική δραστηριότητα της χώρας, έχει εδραιωθεί η έννοια του ‘εκπαιδευόμενου’ για όλο το μη μόνιμο προσωπικό που εργάζεται εκεί. Έτσι, οι καθηγητές/εκλεγμένοι ερευνητές και τα Ιδρύματα μας λένε ότι η παραγωγή γνώσης/τεχνολογίας είναι μέρος των φοιτητικών υποχρεώσεών μας αλλά ουσιαστικά θέλουν να απαλλάσσονται από την αναγκαιότητα αμοιβής μας. Αυτό αποτελεί κανόνα για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές και τείνει να γίνει κανόνας και για τους υποψήφιους διδάκτορες (και μιας μερίδας των μεταδιδακτόρων). Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται μια συνεχής κατάσταση επισφάλειας όπου η πλειοψηφία των εργαζομένων στην έρευνα (μεταπτυχιακοί, υπ. Διδάκτορες, μεταδιδάκτορες, τεχνικό προσωπικό, εξωτερικοί συνεργάτες, πρακτικάριοι κλπ) δεν έχει στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα και τις περισσότερες φορές ούτε καν μισθό. Αυτό συμβαίνει διότι η έρευνα χαρακτηρίζεται από ελάχιστη έως και ανεπαρκή κρατική χρηματοδότηση και πλήρη εξάρτηση από τα ανταγωνιστικά (ευρωπαϊκά και ελληνικά) προγράμματα. Ταυτόχρονα καλούνται να αντιμετωπίσουν μια κατάσταση συνολικής υποβάθμισης των Ιδρυμάτων, να καλύψουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες, προσπαθώντας να ανταποκριθούν στα ερευνητικά τους καθήκοντα.

Όλη αυτή η κατάσταση έχει ενταθεί από τις μνημονιακές πολιτικές των τελευταίων χρόνων. H κυβέρνηση της ΝΔ, παίρνοντας τη σκυτάλη από τον ΣΥΡΙΖΑ και τις αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις του ν. Γαβρóγλου, συνεχίζει και εμβαθύνει την εμπορευματοποίηση της παιδείας και της έρευνας προς πάσα κατεύθυνση με σκοπό τη δημιουργία ενός μοντέλου που θα εξυπηρετεί καλύτερα την ελεύθερη αγορά στα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. Έτσι, από τις πρώτες μεταρρυθμίσεις της ήταν η μεταφορά τόσο του υφυπουργείου αρμόδιο για την Έρευνα όσο και της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) από το Υπουργείο Παιδείας στο Υπουργείο Ανάπτυξης και επενδύσεων, οριστικοποιώντας και με τη βούλα την κατεύθυνση που είχαν και οι προηγούμενες κυβερνήσεις για μεροληπτική έρευνα, πιστή στις επιταγές της ΕΕ, του ΝΑΤΟ αλλά και του εγχώριου κεφαλαίου. Η «ανάπτυξη» που ευαγγελίζονται βασίζεται στην εισροή spinoff και ιδιωτικών εταιρειών στα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα με σκοπό την κατευθυνόμενη έρευνα και τη χρήση εγκαταστάσεων και εργαζόμενων (outsoursing) χωρίς να επιστρέφουν τίποτα πίσω, δημιουργώντας ακόμα πιο επισφαλείς σχέσεις εργασίας για τους νέους ερευνητές. Εξάλλου, στον συγκεκριμένο κλάδο τις τελευταίες δεκαετίες έχουν κατ’ εξοχήν δοκιμαστεί και εδραιωθεί όλες οι ελαστικές μορφές εργασίας, οι οποίες έχουν πλέον γενικευτεί και σε άλλους εργασιακούς κλάδους που αποτελούν μεγάλα πεδία κερδοφορίας (όπως οι τηλεπικοινωνίες και η φαρμακοβιομηχανία).

Η κυρίαρχη αφήγηση παρουσίαζε τη συμμετοχή στην παραγωγή νέας γνώσης ως προνόμιο και ευκαιρία προσωπικής ανάδειξης και οικοδόμησης ενός καλού βιογραφικού ή απόκτησης μίας θέσης στο Πανεπιστήμιο. Πριν την κρίση, σε αυτή τη βάση καλλιεργήθηκαν νοοτροπίες υποτέλειας και το χαμαλίκι καθιερώθηκε ως προϋπόθεση για το χτίσιμο καριέρας επιστήμονα, ενώ συχνά δημιουργούνταν προσδοκίες κοινωνικής και οικονομικής ανέλιξης. Με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης και μετά, οι αμοιβές μειώθηκαν σε εξευτελιστικά επίπεδα, οι προσδοκίες για πρόσληψη είναι ανύπαρκτες και ταυτόχρονα εκτινάχθηκε η μετανάστευση, οδηγώντας στο περίφημο Brain Drain.

Οι εργαζόμενοι στην έρευνα αποτελούν όλο εκείνο το δυναμικό που παράγει νέα γνώση και όχι μόνο (πχ. λογισμικά, πατέντες και επιστημονική εμπειρία που αξιοποιούνται εμπορικά ερήμην των ερευνητών που συνέβαλαν σε αυτά). Απασχολούνται σε διαφορετικές θέσεις ενώ πολλές φορές

εμπλέκονται με παραπάνω από μία ιδιότητες με την έρευνα (π.χ. διδακτικό έργο παράλληλα με το ερευνητικό). Το καθεστώς απασχόλησης ποικίλει επίσης, με υποτροφίες ιδρυμάτων/οργανισμών/κράτους, χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά κονδύλια τύπου Ηorizon, ΕΛΙΔΕΚ ή ΕΣΠΑ, συμβάσεις έργου, συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου σε ελάχιστες περιπτώσεις και άμισθους επιστημονικούς συνεργάτες να αποτελούν τις κυρίαρχες περιπτώσεις.

Η εμπέδωση της υπάρχουσας κατάστασης έχει εντείνει προσπάθειες για οργάνωση και συλλογική διεκδίκηση στον χώρο της έρευνας. Σε πολλές περιοχές ανά την Ελλάδα (Ηράκλειο, Αθήνα) έχουν δημιουργηθεί συλλογικότητες και δομές που προσπαθούν να αναδείξουν τον εργασιακό χαρακτήρα της δουλειάς μας και να διεκδικήσουν πλήρη εργασιακά δικαιώματα. Και στην Πάτρα, το τελευταίο διάστημα υπάρχουν έντονες συζητήσεις για την δημιουργία συλλογικοτήτων (όπως σχήματα, σύλλογοι μεταπτυχιακών κ.ά.) ώστε να εκφράσουν την παραπάνω αναγκαιότητα.

Προς αυτήν την κατεύθυνση, εμείς σαν Attack στην Ανεργία και στην Επισφάλεια επιδιώκουμε να ανοίξει μια γενικότερη συζήτηση που θα φέρει σε επαφή όλο το μη μόνιμο ερευνητικό προσωπικό που απασχολείται στα ερευνητικά εργαστήρια της Πάτρας. Από αυτή την σκοπιά εμείς παλεύουμε για την κατάκτηση των στοιχειωδών εργασιακών μας δικαιωμάτων  όπως  είναι  ασφάλεια  στον  χώρο εργασίας και υπογραφή κλαδικής σύμβαση εργασίας έτσι ώστε κανένας εργαζόμενος στην έρευνα να μην είναι απλήρωτος και ανασφάλιστος.

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 6981084743